2500 yıllık bir tarihe sahip olan Erivan, Ermenistan’ın en büyük şehri olmasının yanı sıra 1918 yılından itibaren de başkentidir. Son yıllarda yaşanan kentsel ve kültürel dönüşümlerle de bugünkü modern haline kavuşmuştur. Neo-klasik mimari bir yapıya sahip olan Erivan’da birçok anıt, müze, tiyatro ve konser salonları da yer almaktadır. Dünyanın en eski şehri olarak kabul edilmektedir bu şehir. Sınır komşumuz olan Ermenistan’a hem kara yolu hem de hava yolu ile gelebilirsiniz. Ermenistan vize istemeyen ülkeler arasındadır. Sınırda size verilen vize formunu doldurup, ödemeyi yaptığınız gibi ülkeye giriş yapabiliyorsunuz.
Ermenistan eski bir ülke olmasından kaynaklı birçok tarihi yapıya ev sahipliği yapıyor. Kültürünü geçmişten bugüne kadar koruyan şehir, 1925 yılından 1936 yılına kadar Aleksandr Tamanyan’ın mimari çalışmalarıyla bugünlere kavuşmuş bir şehirdir. Ülkenin en büyük şehrini gelin hep birlikte tanıyalım.
Cumhuriyet Meydanı
1991 yılına kadar Lenin Meydanı olarak anılan Cumhuriyet meydanı, 1926’da mimar Aleksandr Tamanian tarafından tasarlanmıştır. Meydanın ortasında yer alan taş havuz Ermenistan halısını simgelemektedir. Burası adeta şehrin kalbi konumundadır. Yaz akşamlarında ise saat 20.00’da müzik gösterileri düzenleniyor ve gecenin ilerleyen saatlerine kadar devam ediyor. Birçok insanın buluşma yeri olan Cumhuriyet Meydanı yerli ve yabancı turistler tarafından da çok seviliyor.
Matenadaran Eski El Yazmaları Müzesi
Ermenice “Kitap Deposu” anlamına gelen Matenadaran, dünyanın en eski el yazmaları müzesidir. Bu müze 17.000 adet el yazmasına yıllardır ev sahipliği yapmaktadır. Ermeni kültürünün gurur kaynağı olan Matenadaran Müzesi, Erivan’ın merkezinde yer alan Mesrop Mashtots Prospect üzerine kurulu bir yerdir. 1 Mart 1959 yılında hizmete açılan Matenadaran, 17 binden fazla antik el yazması depolayan bilimsel bir araştırma enstitüsüdür. 13 bin Ermeni el yazmasıyla birlikte Rusça, İbranice, Latince, Yunanca, Japonca ve Farsça dillerinde 2 binden fazla el yazmasına da ev sahipliği yapıyor.
Erebuni Kalesi
20. yüzyılın ilk yarısına kadar kimse Erebuni Kalesini bilmiyordu. 1950 yılında Arin-Berd tarafından yapılan çalışmalar ile 100 hektarlık bir alan üzerinde alüvyon kiri tabakasıyla örtülmüş olan antik kentin yapıları gün yüzüne çıkarıldı. Kale üç sıra güçlü duvarlarla çevrilidir. Saray, dini ve hane halkı yapılarıyla birlikte mimari bir yapı konumundadır.
Kuzey Bulvarı
Cumhuriyet ve Opera Meydanlarını birleştiren bu büyük caddede çeşitli mağazalar bulunuyorken, bu mağazaların içerisinde yer alan markaların pahalı oldukları ve bunları satan mağazaların ülkenin en pahalı mağazaları olduğu söyleniyor.
Mavi Camii
İran valisi Hüseyin Ali tarafından 1765 yılında yaptırılmış olan Mavi Cami, diğer adıyla Gök Cami bir dönem bu topraklarda yaşayan Azerbaycan Türkleri için yaptırılmış olan bir ibadethanedir. Dört minaresi bulunan ve İslami mimarisiyle dikkatleri üzerine çeken ibadethanenin bugün sadece bir minaresi ayakta kalmıştır.
Ermenistan Tarih Müzesi
Ermeni tarihinin en köklü yerlerindendir burası. Müzede 2 bin yıllık altın, gümüş, sikke ve kutsal olan oyma kilise kapıları, canlı renkli halılar, silahlar bulunmaktadır. Müzede fotoğraf ve video çekiminin yasak olmasının yanı sıra, İngilizce tercümelerde bir hayli zayıftır. Bu yüzden bu müzeyi ziyarete gideceğiniz zaman, yanınızda mutlaka iyi dil bilen birinin olması yararınıza olacaktır.
Özgürlük Meydanı
Bu meydanda zamanında binlerce Ermeni bağımsızlık amacıyla toplanmıştır. Özellikle 1988 yılında Karabağ müdahalesinin başladığı dönem, binlerce Ermeni bu meydanda toplanıp müdahaleyi desteklemiştir. Burası bir nevi tarihi süreçte Ermeniler için kutsal bir yer olarak kabul görmektedir. İnsanlar Özgürlük Meydanına karşı, sevgi ve derin bir saygı duyarlar. Bu meydanda patenci gençlere çokça rastlayabilirsiniz. Birbirinden farklı kafelerinde yer aldığı meydanda, Ermeni şair Hoyhannes Tumanian ve bestekâr Alexander Spendiaryan’ın heykelleri bulunmaktadır.
Ermenistan Ana Heykeli
Şehrin neredeyse her noktasından görülen bir heykel vardır. Bu heykelin adı Ana Heykeli’dir. 50 metrelik bir yüksekliği bulunan heykelin elinde 11 metrelik bir kılıç bulunmakla beraber, kadının bakışları bir hayli sinirlidir. Heykel 1950 yılında Rafael Israelyan tarafından yapılmıştır. “Güç yoluyla, barış’ı” simgeleyen yapıda her yıl 9 Mayıs tarihinde anma etkinlikleri düzenlenmektedir. Heykelin çevresinde yer alan tank, asker ve silah figürleri de Türkiye’ye doğru yöneltilmiştir. Heykelin altında yer alan askeri müzede ise ölmüş olan askerlerin fotoğrafları, Azerbaycan savaşıyla ilgili kayıtlar ve kullanılmayan savaş aletleri sergilenmektedir.
Ermeni Soykırım Müzesi
Anıt 1965 yılında açılmasına rağmen, müzenin açılması bazı ilişkilerin geç sağlanmasından dolayı 1995 yılında, 1915 olaylarının 80.’inci yıldönümünde hizmete açılmıştır. Müzenin tasarımı Kalaşyan, Tarkhanyan ve Arekelyan tarafından yapılmış ve İsrail’deki “Yad Vashem Soykırım Müzesi”ne bir hayli benzemektedir. Müze görevlilerinin çoğu kadınlardan oluşmakla birlikte, müzeye girişte milliyetinizi soruyorlar. Türk olduğunuzu söylediğinizde müzeye giriş ücretsizdir. Bu müzede de fotoğraf ve video çekmek yasak olduğu gibi, müzede Talât Paşa, Enver Paşa ve Cemal Paşa’nın fotoğraflarıyla birlikte bazı Osmanlı telgrafları da sergilenmektedir. Erivan’da görülmesi gereken önemli yerler arasında yer almaktadır.
Brand Fabrikası
1887 yılında Nikolay Tairyan tarafından inşa edilen Brand Fabrikası Ermenilerin gurur kaynağıdır. 1900 yılında ise Paris’te büyük içki ödülünü almıştır. Bir tane almayı unutmayın!
Etmiadzin Manastırı
Dünyanın en eski kiliseleri arasında yer alan manastır, M.S 303 yılında ibadete açılmıştır. Bu manastır aynı zamanda dünya üzerinde bir devlet tarafından açılmış olan ilk manastır olma özelliğini taşımaktadır. Manastır Aziz Gregory tarafından antik dönemde yer alan bir pagan ateş tapınağı üzerine M.S 301-303 yıllarında yapılmıştır. Birçok kez çeşitli yenileme çalışmalarının yapıldığı manastırda halen ateş tapınağının kalıntılarını görmek mümkündür. Kilise Unesco tarafından Dünya Kültür Mirası listesine dahil edilerek koruma altına alınmıştır.
Ermenistan Resmi Tatil Günleri
1 Ocak Yılbaşı
6 Ocak Ermeni Ortodoks Noel Tatili
8 Mart Uluslararası Kadınlar Günü
25 Mart Dini Bayram
7 Nisan Annelik ve Güzellik Bayramı
24 Nisan Soykırım Anma Günü
9 Mayıs Zafer ve Barış Günü
28 Mayıs İlk Cumhuriyet Bayramı
5 Temmuz Anayasa Günü
21 Eylül Bağımsızlık Günü
7 Aralık Deprem Anma Günü
31 Aralık Yeni Yıl Arifesi
Ülkedeki tüm mağazalar Pazartesi’den Cuma’ya kadar, 09.00-17.00 saatleri arasında açıktır. Bu mağazalarda yerel tasarımcılar tarafından üretilen modern moda ürünleri satılmaktadır. Erivan’daki Vernisaj pazarı turistler tarafından yoğun ilgi görmektedir. Eğer el sanatları ile sanat eseri ürünleri almak isterseniz Dilijan turist pazarına gidebilirsiniz. Ülkenin en önemli hediyeliği olan “Duduk” bir çeşit flüttür ve UNESCO Miras Listesine dahil edilmiştir.
Havaalanından şehir merkezine ulaşım, toplu taşıma araçları ve taksilerle yapılıyor. Toplu taşıma araçları ile yolculuk otobüs veya minibüsle yaklaşık 40 dakika sürer. Taksi ile yolculuk yaklaşık 15 dakika sürmektedir. Toplu taşıma çok ucuzdur. Sabit yollarda otobüs, troleybüs, tramvay ve taksi-minibüsler de bulunmaktadır.
Ermenistan’da sokaklarda içki içmek serbest olduğundan dolayı, birçok kişiyi şarap, votka, ya da çeşitli içki şişeleriyle görebilirsiniz. Yaz aylarında Opera çevresinde ve Cumhuriyet Meydanındaki birçok açık hava kafe ve barlarda eğlence günün ilk ışıklarına kadar devam edebilmektedir.